ادارۀ املاک و مستغلات موقوفه

الف ) آشنایی با اداره :

ادارۀ املاک و مستغلات موقوفه ، یکی از ارکان اداره کل موقوفات و مستغلات است. و در حال حاضر شامل چهار دایره است. دایرۀ موقوفات مسکونی ، دایرۀ موقوفات تجاری ، دایرۀ موقوفات زراعی و دایرۀ موقوفات حقوق عمومی ( شوارع )

ب ) اهم وظائف :

1 – مدیریت مالکانه بر املاک و مستغلات موقوفۀ آستان مقدّس

2 – نگهداری و حفاظت از تمامی املاک و مستغلات موقوفه و اتخاذ روش های مناسب برای صیانت از آن ها

3 – اقدام برای شناسایی موقوفات و تهیۀ مستندات مربوط از جمله ؛ پرونده ، نقشه ، شناسنامه و پیگیری امور ثبتی تا اخذ سند مالکیت

4 – برنامه ریزی و بازدید برنامه ای از تمامی موقوفات برای جلوگیری و برخورد مقتضی با تخلّفات احتمالی مستأجران و همچنین آگاهی از تصرّفات و تعدّی به املاک و اراضی موقوفه توسط سایرین

5 – پیگیری برای تعیین و اعلام و ابلاغ نرخ کارشناسی مال الاجاره و ارزش معاملاتی پلاک های موقوفه به صورت سالیانه از طریق سلسله مراتب اداری و ابلاغ به دوایر چهارگانۀ تابعه

6 – برنامه ریزی و فراهم کردن مقدّمات برگزاری مزایده های لازم در حوزۀ موقوفات و تعیین و ابلاغ شیوه و زمان انجام مزایده ها و نظارت بر حُسن انجام و اجرای مراحل اجرایی از زمان درج آگهی تا پایان ابلاغ قرارداد به برندۀ مزایده

7 – برنامه ریزی برای بازبینی پرونده های املاک و اراضی موقوفه به صورت دوره ای  ( حداقل سالیانه یک بار ) حتی در صورت عدم مراجعۀ مستأجرین و تنظیم کار برگ و فرم محاسبۀ اجاره و... و ابلاغ اجاره به مستأجرین و پیگیری وصول حقوق موقوفه تا واریز وجه از طریق دوایر زیر مجموعه

8 – رصد دائمی و بررسی وضعیت موقوفات دارای موقعیت ممتاز و خاص و تهیه و ارائۀ پیشنهاد و طرح توجیهی مربوط ، برای نوسازی ملک و اجرای پروژه های مقتضی براساس مصالح و صرفه و صلاح موقوفه

9 – ایجاد پرونده های جدید و مستقل برای موقوفات بازسازی شده از طریق اجرای پروژه های جدید که منجر به تبدیل یک رقبه به چندین واحد مسکونی یا تجاری یا اداری گردیده است.

10 – پیگیری سیاست آزادسازی اراضی موقوفه براساس اولویت های ابلاغی از طریق سلسله مراتب اداری تا تحت ید قرار گرفتن املاک آزاد شده

11 – پیگیری پرونده های ارجاع شده به دفتر حقوقی تا حصول نتیجه

12 – هماهنگی و تعامل کامل با مدیریت امور مالی برای حصول اطمینان از وصول مطالبات ادارۀ کل از مستأجران

13 – ارائۀ راه کار و پیشنهاد به مدیر کل در حوزه های مختلف مرتبط ، برای بهبود و تسهیل روش ها و فرایندهای اداری و اجرایی با هدف کاستن از فعالیت ها و عملیات اداری غیر ضروری ، کاهش هزینه ها و افزایش درآمدها و خدمت بیشتر و بهتر به ارباب رجوع و تکریم حدّاکثری آنان

14 – نظارت بر دوایر تابعه و رسیدگی به درخواست ها و شکایات احتمالی مراجعان

ج ) معرفی دوایر چهارگانه :

1 ) دایرۀ موقوفات مسکونی :

دایرۀ موقوفات مسکونی ، یکی از دوایر پُر مراجعۀ ادارۀ املاک و مستغلات موقوفه و ادارۀ کل موقوفات است که بیش از 5.000 پرونده در حوزۀ مسئولیت این دایره قرار دارد.

با گسترش شهرها و افزایش جمعیت ، اقبال مردم به نوسازی و بازسازی مسکن خود و ایجاد مجتمع های آپارتمانی افزایش قابل توجّهی یافته است. بالطبع املاک موقوفه نیز از این قائده مستثنی نیست. لذا خصوصاً در سنوات اخیر ، درخواست برای این گونه اقدامات و مراجعه برای دریافت مجوّز از ادارۀ کل رشد داشته است. لذا سال به سال به تعداد مستأجران موقوفات مسکونی اضافه می شود.

موقوفۀ علائین با بیش 3.900 پرونده ، عمده ترین محل استقرار موقوفات مسکونی است.

مراجعان دایرۀ مسکونی معمولاً درخواست تجدید قرارداد اجاره ، نقل و انتقال ، تجدید بنا ، مرمت ، تفکیک و... دارند که کارشناس مسئول پرونده ، براساس آیین نامۀ مصوّب نسبت به انجام اقدامات لازم مانند محاسبۀ اجور و حقوق موقوفه مبادرت می کند. شایان ذکراست پس از وصول حقوق وقف ، اسناد رسمی یا اداری مربوط تنظیم و به مستأجر تحویل می گردد.

توضیح : در بخش فرآیندها ، نمای هر یک از اقدامات اصلی دایرۀ موقوفات مسکونی ، برای آگاهی مراجعان ترسیم شده است.

رقبات مسکونی آستان مقدّس در موقوفات زیر پراکنده اند :

1-1- علائین

1-2- خلازیر

1-3– ده خیر

1-4– الیمان

1-5– مافتون

1-6– بازار حضرتی

1-7– سایر بخش ها

در حوزۀ موقوفات مسکونی، در دورۀ مدیریت فعلی آستان مقدّس چندین پروژه به صورت مستقل توسط آستان مقدّس یا با مشارکت سایرین احداث شده یا در حال احداث است. اسامی این پروژه ها عبارتند از :

- پروژۀ مسکونی 712  واحدی شهرک رضوان – احداث شده در موقوفۀ علائین

- پروژۀ مسکونی 136  واحدی شهرک رضوان – احداث شده در موقوفۀ علائین با مشارکت تعاونی مسکن آستان مقدّس

- پروژۀ مسکونی 10  واحدی – احداث شده در موقوفۀ مرحومه اعتمادی

- پروژۀ مسکونی 200  واحدی میثم – در حال احداث در موقوفۀ علائین با مشارکت تعاونی مسکن آستان مقدّس

توضیح : شرح کامل پروژه های یاد شده در بخش پروژه ها به تفصیل بیان شده است.

 

2 ) دایرۀ موقوفات تجاری :

این دایره ، مسئولیت رسیدگی به امور رقبات تجاری ، تجاری – مسکونی ، کارگاه ها ، انبارها ، سوله ، دامداری ها و مرغداری ها را به عهده دارد که بالغ بر 1.300  پرونده را شامل می گردد.

همیشه املاک تجاری ارزش بیشتری در معاملات دارند و بالطبع ارزش افزودۀ بیشتری نیز برای مالک خود ایجاد می کنند. البته اغلب رقبات تجاری که در حال حاضر فعّال هستند ، مربوط به سال های گذشته است که سرقفلی آن ها واگذار شده و آستان مقدّس صرفاً اجارۀ سالیانۀ اندکی وصول می کند. اما در حال حاضر سیاست مسئولان آستان ، صرفاً اجارۀ واحدهای تجاری است و در نظر است با حفظ مالکیت اعیان ، از محل وصول اجاره نسبت به تأمین نیّت واقف اقدام شود.

مراجعان دایرۀ موقوفات تجاری نیز هنگام مراجعه نیاز به مجوّزهایی از قبیل ؛ تجدید قرارداد اجاره ، تجدید و مرمّت بنا و نقل و انتقال رقبات دارند که مسئولین دایره ، خدمات مورد نیاز را براساس آئین نامه مصوبّ ارائه می کنند.

همان گونه که در توضیحات دایرۀ موقوفات مسکونی بیان شد ، مجموعۀ خدمات این دایره در بخش فرآیندها در دسترس می باشد.

 

رقبات تجاری آستان مقدّس در موقوفات زیر قراردارند :

2-1- علائین

2-2 - خلازیر

2-3- ده خیر

2-4- الیمان

2-5– خورائین

2-6 – مافتون

2-7– هوسنه

2-8– سینک شهریار

2-9– بازار حضرتی

2-10– سایر بخش ها

در حوزۀ موقوفات تجاری، در این دوره چند پروژۀ تجاری اجرا شده ، که عبارتند از :

- پروژۀ مجموعۀ فروشگاهی شهرک رضوان (شامل؛  7  واحد تجاری ) – احداث شده در موقوفۀ علائین

- پروژۀ مجتمع تجاری بازار حضرتی ( شامل ؛ 26  واحد تجاری ) – در حال احداث در بازار سنتی شهرری موسوم به بازار حضرتی

- پروژۀ زائر سرا ( هتل ) ، پارکینگ و تجاری (شامل؛  247  واحد اقامتی – 384  واحد تجاری و 490  محل پارکینگ سرپوشیده
در ضلع شرقی آستان مقدّس)

توضیحات کامل پروژه های مذکور ، در بخش پروژه های سایت در دسترس می باشد.

 

3 ) دایرۀ موقوفات زراعی ( کشاورزی) :

املاک موقوفۀ دارای کاربری کشاورزی ، زارعی و باغ در حوزۀ عمل دایرۀ موقوفات زراعی است و شامل 391  پرونده می باشد. مستأجرین رقبات زراعی معمولاً دو گروه هستند . زارعین قدیمی که بعضاً صاحب نسق هم هستند و زارعین و مستأجرین جدید ، گروه اخیر معمولاً از طریق مزایده و به صورت سالیانه تعیین می شوند و در پایان هر سال زراعی نیز با آنان تسویه می گردد. نوع مراجعات این دایره معمولاً برای انجام اموری همچون تجدید قرارداد اجاره ، نقل و انتقال و تغییر کاربری است.

رقبات زراعی و باغ های موقوفه در پلاک های زیر قرار دارند :

3-1- علائین

3-2- خلازیر

3-3 - الیمان

3-4- خورائین

3-5– مافتون

3-6– هوسنه

3-7– سینک شهریار

شرح کامل از مزایدۀ موقوفات زراعی در بخش مزایده ها بیان گردیده است.

 

4 ) دایرۀ موقوفات حقوق عمومی ( شوارع ) :

اگر رقبه ای توسط ادارات ، شرکت ها و سازمان های دولتی ، نهادهای انقلاب اسلامی و سایر دوایر عمومی و شهرداری ها و امثالهم اجاره شوند و یا به دلیل نیاز طرح های ملّی ، اُستانی و یا منطقه ای از سوی دستگاه ها تصرّف گردد ، در حوزۀ مسئولیت موقوفات موسوم به حقوق عمومی و یا سازمانی قرار می گیرند که بالغ بر 130  پرونده است.

 

رقبات حقوقی عمومی که توسط دستگاه های مختلف تحت اجاره یا تصّرف هستند درموقوفات زیر پراکنده اند :

4-1- علائین

4-2- خلازیر

4-3– ده خیر

4-4 - الیمان

4-5– خورائین

4-6– مافتون

4-7– هوسنه

4-8– سینک شهریار